Wakacje powinny być czasem odpoczynku. Przez zwykłą nieostrożność mogą jednak zamienić się w serię niefortunnych zdarzeń, które przysporzą nam mnóstwo stresu i spowodują spore straty. By tego uniknąć, pamiętajmy o stosowaniu podstawowych zasad ochrony danych osobowych i naszych dokumentów tożsamości.
Choć dowód osobisty służy nam na co dzień, podczas wakacji przydaje się on szczególnie. Korzystamy z niego na lotnisku lub na przejściu granicznym, pokazujemy w trakcie rejestracji w hotelu czy w wypożyczalniach sprzętów sportowych. Radzimy jednak schować go głęboko w portfelu - a najlepiej innym bezpiecznym miejscu - by skutecznie zabezpieczyć przed kradzieżą czy zgubieniem.
Pamiętajmy, że nie mamy wakacji od chronienia naszych danych osobowych. Wystarczy niewiele, by zapewnić sobie bezpieczeństwo. Nie nośmy wszystkich dokumentów w jednym miejscu, wtedy w przypadku kradzieży unikniemy jednoczesnej utarty dowodu osobistego, paszportu, gotówki i kart płatniczych. Dokumentów nie zostawiajmy też w widocznym miejscu ani nie przekazujmy ich osobom trzecim.
Warto wiedzieć, że nikt nie może wymagać od nas pozostawienia dokumentu tożsamości "pod zastaw". Z taką prośbą możemy spotkać się np. w wypożyczalniach sprzętu (rowerów, łódek, kajaków czy desek surfingowych). Zostawiając dowód osobisty lub prawo jazdy, narażamy się na kradzież naszych danych osobowych. Nie popełniajmy tego błędu!
W wakacje, gdy często się przemieszczamy, łatwiej nam stracić dowód osobisty. W przypadku kradzieży lub zagubienia możemy go unieważnić lub zablokować na 14 dni. Ta druga opcja jest dostępna dla osób posiadających e-dowody (dowody z warstwą elektroniczną wydane po 4 marca 2019 r.). By unieważnić lub zablokować dokument, należy odwiedzić witrynę gov.pl, wejść na stronę "Dokumenty i dane osobowe" oraz wybrać opcję "Zgłoś utratę lub uszkodzenie swojego dowodu osobistego - unieważnij dowód". Następnie wystarczy zalogować się za pomocą profilu zaufanego lub e-dowodem i złożyć wniosek online. Proste!
Przed wyjazdem za granicę warto też sprawdzić adresy najbliższych placówek dyplomatycznych, konsulatów oraz posterunków policji.
Telefon już dawno przestał służyć tylko do dzwonienia i wysyłania wiadomości. Obecnie jest to urządzenie, w którym przechowujemy mnóstwo ważnych informacji na swój temat. Na smartfonie mamy np. aplikacje do obsługi poczty e-mailowej (przeważnie niechronione dodatkowym hasłem) i bankowości elektronicznej. Korzystamy też z różnych sklepów i usług, do których mamy podpiętą kartę płatniczą, by nie wpisywać danych za każdym razem. W dodatku na stałe jesteśmy zalogowani do mediów społecznościowych, przechowujemy też prywatne, czasem intymne zdjęcia i nagrania. Gdyby nasz smartfon wpadł w niepowołane ręce, moglibyśmy paść ofiarą kradzieży pieniędzy i tożsamości. Złodziej mógłby zrobić zakupy na nasz koszt, szantażować nas, grożąc upowszechnieniem fotografii, łatwo może ustalić nasz adres i okraść dom, a nawet wykorzystać dane osobowe czy profil w mediach społecznościowych do popełnienia innego przestępstwa. Jak tego uniknąć?
Przede wszystkim chrońmy swój smartfon przed kradzieżą i zabezpieczajmy go trudnym do odgadnięcia hasłem lub zabezpieczeniem biometrycznym (odciskiem palca, geometrią twarzy, wizerunkiem tęczówki czy brzmieniem głosu). Przed wyjazdem warto zrobić kopię zapasową telefonu. Usuńmy również aplikacje, których nie używamy, a które mogą w znaczący sposób korzystać z naszych danych (np. wymagają dostępu do aparatu czy listy kontaktów).
- Warto skonfigurować możliwość zdalnego zabezpieczenia urządzenia. W razie zaginięcia lub kradzieży będziemy mogli je zlokalizować, a także zablokować czy wyczyścić dane - mówi Robert Kośla, dyrektor Departamentu Cyberbezpieczeństwa w Ministerstwie Cyfryzacji. - Nie zapominajmy o aktualizowaniu aplikacji i systemu, a także ochronie antywirusowej, która powinna towarzyszyć nam na co dzień. W wakacje zagrożenie włamaniem się do smartfona wzrasta, gdyż częściej korzystamy z darmowych otwartych sieci Wi-Fi. Lepiej tego nie robić, a gdy jednak zdecydujemy podłączyć się do takiej sieci, pod żadnym pozorem nie logujmy się na nasze konto bankowe, do poczty elektronicznej czy na profile w mediach społecznościowych. Unikajmy także przesyłania poufnych informacji, np. dotyczących stanu zdrowia.
Wymienione zasady ostrożności dotyczą nie tylko smartfonów, ale także laptopów, tabletów, smartwatchów i innych tego typu urządzeń.
Nie dajmy się wakacyjnym oszustom!
Jak radzimy sobie z załatwieniem spraw urzędowych w czasie pandemii